شرح منظومه عنوان کتابـے است که مرحوم ملاهادے سبزوارے، حکیم الهـے عصر قاجار به رشته تحریر درآورده است. این کتاب در واقع یک دوره فشرده فلسفه اسلامـے بر مشرب و اسلوب حکمت متعالیه است که مطالب ژرف فلسفـے را با ذوق منحصر به فرد نگارنده عرضه داشته است. نوع نگارش این کتاب آن را از سایر کتابهاے فلسفـے متمایز نموده است. نگارش آن به گونه‌اے است که حکیم سبزوارے در ابتدا مطالب فلسفـے را در قالب نظم تنظیم و به مخاطب ارائه نموده است و پس از آن شرحـے به آن نظم نگاشته و در نهایت امر نیز شرحـے شیوا و پرمغز بر آن شرح نوشته‌اند. مـے‌توان این کتاب را در واقع چکیده و خلاصه مطالب کتاب کبیر اسفار اربعه، اثر گرانقدر صدرالمتألهین شیرازے دانست با این تفاوت که شرح منظومه در نگاه اول به دو قسم منطق و الهیات تقسیم مـے‌گردد بر خلاف اسفار که تنها الهیات را در خود گنجانده است.

شرح منظومه ملاهادے در حوزه‌هاے فلسفـے ایران داراے اهمیت بسیارے مـے‌باشد. اختصار این کتاب همراه با شمول مطالب عمیق آن مورد توجه اساتید و دانش پژوهان بوده است. از حضرت امام خمینـے (ره) در ضمن خاطرات فلسفـے نقل شده است که در دوران تحصیل، شرح منظومه را نزد استاد مرحوم رفیعـے قزوینـے فراگرفته‌اند و سپس به مطالعه و فراگیرے اسفار اربعه اقدام نموده است و این در حالیـے بوده که فراگیرے شرح منظومه او را از وجود استاد براے تحصیل اسفار بـے نیاز ساخته است. این نکته را باید مد نظر داشت که فهم مطالب شرح منظومه به علت اختصار و موجز بوده آن حتماً نیازمند استادے ماهر و زبردست مـے‌باشد و الا بسیارے از مطالب بدون وجود استاد قابل فهم نیست.

مزیت شرح منظومه نوع نگارش این کتاب مـے‌باشد به گونه‌اے که با فراگیرے مطالب آن به همراه حفظ اشعار ابتداے هر مبحث مـے‌توان به راحتـے تمام مطالب را به خاطر آورد. در مثل مـے‌توان شرح منظومه را تا حدودے با الفیه ابن مالک در علم نحو مقایسه نمود.

بر منظومه ملاهادے شرح‌هاے مختلفـے نگاشته شده است. اساتید این علم همچون مرحوم محمد تقـے آملـے، مرحوم استاد انصارے شیرازے، مرحوم ذهنـے تهرانـے، استاد شهید مطهرے، علامه حسنزاده آملـے و استاد رضـے شیرازے و غیره بر این کتاب شرح‌هاے مفیدے ارائه داده‌اند. مباحث دروس فلسفـے امام خمینـے (ره) با موضوع شرح منظومه نیز به صورت تقریرات ایشان در کتابـے جداگانه چاپ گردیده است.